Wyzwania związane z ekologicznym i zrównoważonym projektowaniem przejść dla dzikiej fauny

Podczas procesu tworzenia przejść dla zwierząt, konieczne jest uwzględnienie aspektów związanych z ekologią, budownictwem i ochroną środowiska. W procesie tym, ważne jest również to, aby uwzględnić koszt całego przedsięwzięcia, podkreśliła dr hab. inż. Alicja Sołowczuk, profesor na ZUT, podczas konferencji „Przepusty i przejścia dla zwierząt 2019”. Cztery główne zasady projektowania, które mają bezpośredni wpływ na górne przejścia dla zwierząt, to efektywna izolacja, oszczędność kubatury obiektu, troska o teren oraz szanowanie użytkowników terenu i dbanie o przyjazny mikroklimat dla zwierząt.

Dr Sołowczuk podkreśliła również wagę odpowiedniego umiejscowienia przejść i typu konstrukcji w kontekście stref migracyjnych i terenów zielonych. Ważne jest także minimalizowanie hałasu i zanieczyszczeń powietrza w celu stworzenia przyjaznego środowiska dla zwierząt. Profesor wyjaśniła, że poziom hałasu na danym odcinku przejścia dla zwierząt jest zdeterminowany przez wiele czynników, w tym stosowanie wałów ziemnych, typ i długość ekranów oraz zagospodarowanie strefy najścia. Wszystko to wymaga szczegółowych analiz otoczenia przejścia.

Na przykładzie Polski i Francji, profesor Sołowczuk zilustrowała różnice w podejściu do projektowania i budowy przejść dla zwierząt. Podczas polskiej budowy zostało wykarczowanych 8 hektarów lasu, po których po 6 latach nie pozostało niemal nic – teren pozostał pusty, a jedynie porosła go trawa. Monitoring pokazał, że tak przygotowane przejście nie jest wystarczająco atrakcyjne dla zwierząt. Specjaliści twierdzą, że teren po wykarczowanym lesie powinien zostać ponownie obsadzony drzewami.

Z kolei w Niemczech, nad autostradą A11, pod budowę przejścia wykarczowano jedynie 0,03 hektara terenu – przestrzeń potrzebną dla zaparkowania kilkunastu aut. Budowa mostu odbywała się etapami, bez konieczności karczowania lasów. Podobne podejście obserwujemy również we Francji.

Na koniec, prof. Alicja Sołowczuk podsumowała: „Na terenach rolniczych najbardziej efektywne są wydłużone ekrany akustyczne, wały ziemne oraz krzewy posadzone na wałach. W terenach leśnych drogę najlepiej umieścić w 3-6 metrowym wykopie i ograniczyć do minimum powierzchnię karczowania lasu.”