Na planecie zaczyna brakować piasku

Na ten temat napisano już wiele słów: kończy nam się piasek, ONZ już ostrzegało przed skutkami nadmiernej eksploatacji tego drugiego po wodzie najczęściej zużywanego zasobu naturalnego. Każdego dnia na świecie wydobywa się 18 kilogramów piasku na mieszkańca, nie ma go wystarczająco dużo, aby zaspokoić tak wielkiego zapotrzebowania, ale co możemy zrobić? Czy stanie się tak, jak w przypadku zmian klimatycznych, które są bardziej niż oczywiste, ale niektórzy nadal przymykają na nie oko, a podejmowane środki są nadal niewystarczające?

Debata jest prowadzona, ale jest to coś więcej niż zwykła debata: kończy nam się piasek, kluczowy surowiec w budownictwie i w sektorze mieszkaniowym, ale nie tylko. Oprócz budowy dróg, centrów handlowych, biur i domów, piasek jest obecny w szybach każdego okna w Twoim domu. W przedniej szybie Twojego samochodu, a nawet w ekranie i chipach silikonowych Twojego telefonu komórkowego. Aby dać nam wyobrażenie, przeciętnej wielkości dom potrzebuje 200 ton piasku do zmieszania z cementem, który ma być zbudowany. Mały szpital, 3,000 ton. Kilometr autostrady, 30.000 ton.

Kanał Augustowski: co warto wiedzieć?

ONZ „Sand and Sustainability” nie pozostawia żadnych wątpliwości: nie tylko zanieczyszczamy środowisko w sposób skokowy, ale w tym tempie kończy nam się piasek. Wszystko wskazuje na to, że popyt będzie rósł: oczekuje się, że przy obecnych trendach urbanizacyjnych będzie wzrastał o 5,5% rocznie.

Piasek pustyni jest bezużyteczny

Ale jak można zużyć ten surowiec, skoro na naszej planecie są tak rozległe pustynie? Kluczem jest to, że piasek pustynny nie jest dobry: większość piasku, który jest używany, jest przetwarzana na beton, a ziarna piasku pustynnego mają niewłaściwy kształt, zostały zniszczone przez wiatr, a nie przez wodę, i dlatego są zbyt gładkie i zaokrąglone, aby utworzyć stabilny beton (normy produkcyjne szacują, że ziarna powinny wynosić od zera do czterech milimetrów). Piasek, którego używamy, znajduje się w korytach i brzegach rzek, a także w jeziorach i na wybrzeżu morskim.

Od 2000 r. ilość piasku wykorzystywanego w budownictwie potroiła się na całym świecie. Wynika to z różnych powodów, ale najpotężniejszym jest „urbanizacja” ludności: coraz więcej ludzi mieszka w miastach, a to generuje więcej budownictwa. Jest rzeczą powszechnie znaną, że woda jest najbardziej zużywanym pierwiastkiem na świecie. Ale to, co może nie być tak dobrze znane, to fakt, że drugim najczęściej zużywanym elementem na świecie jest beton, w którego składzie zarówno piasek, jak i inne kruszywa biorą istotny udział, w proporcji obu w stosunku do cementu od 1 do 3 do 1 do 12, w zależności od charakterystycznej odporności, jakiej wymagamy od danego betonu” – mówią źródła branżowe, które wolą nie być cytowane.